Başlık bana ait değil, bu başlık 11 Ağustos 1936 tarihli dönemin ulusal gazetesi KURUN’un 4. Sayfasında yer alan başlık. Hemen alt kısmında ise, “Zonguldağın bu güzel nahiyesinde her gün yeni bir bayındırlık eseri görülüyor.” şeklinde bir alt başlık var. KURUN Gazetesi o dönemde, CUMHURİYET ile birlikte genç Türkiye Cumhuriyeti’nin önemli yayın organlarından biri. 3 Nisan 1937 tarihinde, dönemin Başbakanı İsmet İnönü’nün bizzat gelerek temellerini attığı Karabük Demir Çelik Fabrikaları’nın temelinin atılışı ile ilgili birinci sayfadaki manşet haberlerinden, Karabük kamuoyu KURUN Gazetesi’ni anımsayacaktır.
11 Ağustos tarihli KURUN Gazetesi haberini aynen yayınlayacağım, ancak konunun ne olduğunu anlatmak ve sizleri 1936 yılına getirmek istiyorum.
Tarih: 5 Ağustos 1936… Eflani Zonguldak ilinin Safranbolu ilçesine bağlı küçük şirin bir nahiye.. Eflanililer, 5 Ağustos 1936 tarihinde Zonguldak ilinin ilk Atatürk Büstü’nü, nahiyede bir meydana törenle kaidesine koyuyorlar. Haberden anlaşıldığına göre, öyle görkemli törenler düzenleniyor ki, eğlenceler sabahlara kadar sürüyor. Gazetenin haberini değerli araştırmacı dostum, kardeşim Mehmet Küçükçüoğlu ortaya çıkardı. BRTV’de kendisi ile konu ile ilgili bir program yaptık ve 5 Ağustos tarihinde Eflani’de o büstün önünde tekrar bir haber yapmaya karar verdik. Gazete haberi 11 Ağustos 1936 tarihinde yapılmış, peki biz neden 5 Ağustos’ta Eflani’de olmaya karar verdik diye merak edebilirsiniz. Teknolojinin bu kadar gelişmediği yıllarda, fotoğraflı haberler için önce siyah beyaz çekilen fotoğraflar yıkanır, karta basılırdı. Tipo tekniği ile basılan gazetede o fotoğrafın yayınlanabilmesi için “klişe” yapılması gerekirdi. Olay, Anadolu’nun şirin bir nahiyesi olan Eflani’de yaşandığına göre, haberin İstanbul’a ulaşması, fotoğraflarının basılması, klişenin yapılması ve haberin gazetede yer almasının birkaç gün sürebileceği tahmininde bulunduk. O günlerde, Eflanililerin önemli bir tarihin yıldönümünde Atatürk Büstü’nü konulabileceği düşüncesi ile hareket ederek, 11 Ağustos öncesindeki önemli tarihlere baktık. 5 Ağustos 1921 tarihi Ulusal Kurtuluş Savaşımızın kahramanı, Mustafa Kemal’e “Türkiye Büyük Millet Meclisi”nin Başkumandanlık yetkisini verdiği tarih olarak önümüze çıktı. KURUN Gazetesi’nin haberinden 6 gün önce, böylesine önemli bir tarihi olay olduğuna göre, her birini rahmet ve minnetle andığım, Eflanili olmakla her zaman onur ve gurur duyduğum hemşehrilerimiz Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’e duydukları vefa ve sevgi nedeni ile bu önemli tarihin 15. Yıldönümünde o tarihteki büyük Zonguldak ilinin ilk Atatürk Büstü’nü Eflani nahiyemize Zonguldak ilinde bir ilk olarak kaidesine koyuyorlar.
Söz konusu büst dönemin ünlü heykeltraşı, soyadını bizzat Mustafa Kemal Atatürk’ün verdiği Kenan Yontunç tarafından yapılmıştır. Kenan Yontunç’un oğlu, Engin Yontunç baba mesleğini İstanbul Moda’da uzun yıllar devam ettirmiş ve geçtiğimiz yıllarda vefat etmiştir. Bir başka bilgi ise, ünlü modacı Eda Taşpınar, Eflani’deki büstü yapan rahmetli Kenan Yontunç’un torunudur.
Değerli dostum, kardeşim Tarihçi-Araştırmacı Mehmet Kütükçüoğlu ile yarın o büstün önünde, bir program yapacağız. Ve, 5 Ağustos tarihlerinin şirin Eflani ilçemizde, o dönemin Atatürk sevgisi ile dolu hemşehrilerimizin ruhlarının huzur bulabilmesi için her yıl anılmasını gündeme getireceğiz.
Şimdi, 11 Ağustos tarihli KURUN Gazetesi’nin 4. Sayfasında yer Celal Salih Güney imzalı haberi aynen yayınlıyorum.
“EFLANİ’DE ATATÜRK İÇİN GÜZEL BİR ANIT
Zonguldak’ın bu güzel nahiyesinde hergün yeni bir bayındırlık eseri görülüyor.
Eflani (Özel) – Zonguldak vilayeti hudutları içinde büyükşef’in anıtını dikmek şerefi ilk önce Eflani nahiyesine nasip oldu. İşe başladığı günden beri dokuz ay içinde memlekette pek çok ve büyük faydalar temin eden nahiyenin çalışkan ve değerli müdürü Fikret Güngör nahiye hükümet binası önündeki üzeri enkaz dolu olan ve senelerden beri metruk bulunan bir meydanlığı nefis ve mükemmel tarlıları iki beton havuza ihtiva eden bir park haline sokturulduktan sonra ortada da şefin beton bir kaide üzerine büstünü koydurdu. Büstün açılış töreni yapıldı. Zafranbolu Kaymakamı Bay İhsan Kaya, Ceza Hakimi Bay Rafet Bulut olduğu halde davet edilen bir çok zevat ayni günde otomobillerle Eflani’ye geldiler ve Güngörle arkadaşları tarafından karşılandılar. Halkın çoşkun tezahürleri arasında bahçe önüne gelindi ve ilçebay İhsan Kaya kısa ve veciz bir söylevden sonra Fikret Güngör tarafından verilen makasla kurdeleyi kesip içeriye girdi.
Atatürk’ün heykeli büyük bir bayrakla örtülü bulunuyordu. Binlerce halkın ve davetlilerin iştirakiyle İstiklal Marşı söylendikten sonra bayrak Fikret Güngör ve arkadaşları tarafından merasimle açıldı ve kurtarıcının birdenbire beliren siması karşısında çok heyecanlanan halk şeflerini şiddetle alkışladılar ve (yaşa, varol) büyük atamız diye dakikalarca bağırdılar.
Anıtın önünde yer alan genç müdür uzun ve fakat çok canlı ve beliğ bir hitabe ile kısa bir mazinin tarihçesi yaptıktan sonra şefin Türklüğün yükselmesi yolundaki yüksek hizmetleri saydı ve çok alkışlandı. Zafranbolu halkevi, namına söz alan öğretmen Fuad Edip ve Nüfus katibi Hasan da söylevlerini verdiler ve alkışladılar. Ant için Zafranbolu C. Halk Partisi namına hazırlanan ve halkevini temsil eden çelenkler parti ilçe yönetim kurulu başkanı Bay Kadri tarafından kaideye konuldu.
Davetliler okuma odası salonlarında şereflerine verilen ziyafette bulunmak üzere okuma odasına gittiler ve gece geç vakte kadar neşeli vakit geçirdiler.
Ay ışığında latif bir manzara gösteren geniş Eflani ovası sabahlara kadar çınladı. Önlerinde davul zurna ve saz takımı olan halk gruplara ayrılarak sabahlara kadar eğlendiler.
Bu işte Fikret Güngör fiilen inşaat işiyle meşgul olmakla beraber aynı zamanda bir amele gibi çalışmak suretiyle anıtın ve parkın bir an evvel ikmaline temin etmiştir.”
Değerli arkadaşım, çok güzel bir olayı günümüze taşıdığın ve kamuyu aydınlattığın için şahsında tüm emekçi arkadaşları tebrik eder, başarılarının devamını dilerim.👏👏👏